Bournonite

Bournonite

(车轮矿) Xa Luân Khoáng

Dẫn Nhập: Thạch Lý Học, hoặc Thạch Lý Trị Liệu, Thạch Học Trị Liệu dịch từ chữ Lithotherapy, nguồn gốc từ tiếng Hi Lạp cổ. Lithotherapy phân thành Litho đến từ chữ ‘λίθος’ [litʰos] có nghĩa là đá, therapy đến từ chữ ‘θεραπεύω’ [tʰɛrapɛuʷɔ] tức là chữa trị, lithotherapy tức là chữa trị bệnh bằng liệu pháp tiếp xúc với đá ở ngoài da. Lithotherapy là một môn cận khoa học, nó xuất phát từ nền lý luận huyền học và thần bí học. Mặc dù có nhiều chứng minh về hiệu lực cũng như khả năng của nó, đã được ứng dụng từ lâu trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại, nhưng nó vẫn bị bao quanh bởi bức màn bí mật của những điều thần kỳ giống như nền Đông Y của người Trung Quốc hay Nam Y của người Việt Nam. Bài khảo cứu này sẽ đặc biệt trình bày về những lý luận căn bản trong Thạch Lý Học đối với Bournonite , nằm trong chuỗi khảo cứu, viết riêng cho tuần báo UNESCO.

Giới thiệu về đá: Bournonite được đặt tên vào năm 1805 bởi Robert Jameson để vinh danh Jacques-Louis, Comte de Bournon [21 tháng 1 năm 1751 - 24 tháng 8 năm 1825], nhà tinh thể học và nhà khoáng vật học. Comte de Bournon rời Pháp sau Cách mạng Pháp sang Anh và không trở về Pháp cho đến khi Phục hồi Bourbon năm 1814. Comte de Bournon là một nhà khai thác khoáng sản tích cực và nghiên cứu thành phần của thiên thạch (đầu năm 1802), nhưng nghiên cứu của ông về phân loại khoáng vật học là đóng góp nổi tiếng nhất của ông và ông là tác giả của một số danh mục bộ sưu tập khoáng sản chi tiết có phân loại của ông. Comte de Bournon là một trong những người sáng lập Hội Địa chất năm 1807. Comte de Bournon có tên là fibrolite.

Giới thiệu về các thuyết: Giá trị thạch lý học của Bournonite được trình bày thành các thuyết cơ bản: thuyết Bản mệnh (Natal Stones), thuyết Quang Lý Học (Chromotherapy), thuyết Linh Khí (Reiki), thuyết Luân Xa (Chakra), thuyết Vi Lượng Trị Liệu (Oligotherapy), thuyết Tứ Trụ (Sìzhù), thuyết Hài Hòa Bộ Tám (Law of Octaves), thuyết Thái Lặc Mã (Thelema), thuyết Chiêm Tinh Học (Astrology), thuyết Hoa Giáp (Hwangap), thuyết Phật Giáo Mật Tông, thuyết Khí Tiết (Qìjié).

Thuyết bản mệnh Phương Đông người ta căn cứ vào địa chi của tháng sinh, theo như sau: Tháng giêng là Dần, tháng 2 là Mão, tháng 3 là Thìn, tháng 4 là Tỵ, tháng 5 là Ngọ, tháng 6 là Mùi, tháng 7 là Thân, tháng 8 là Dậu, tháng 9 là Tuất, tháng 10 là Hợi, tháng 11 là Tý, tháng 12 là Sửu, cùng phối hợp với ngũ hành của tháng để chia màu sắc đá, như sau: Dần Mão thuộc Mộc (ứng dùng đá có tông màu lục, lam, dương), Tị Ngọ thuộc Hỏa (ứng dùng đá có tông màu cam đỏ hồng), Thân Dậu thuộc Kim (ứng dùng đá có tông màu trắng, xám, ánh bạc), Tý Hợi thuộc Thủy (ứng dùng đá có tông màu đen, chàm, tím), Thìn Mùi Tuất Sửu thuộc Thổ (ứng dùng đá có tông màu vàng, trong, ánh kim). Và theo đó, Thuyết Bản Mệnh phương đông xếp loại đá này vào năm Nhâm Tuất, thuộc Thủy Cục, về Dương Phần. Thích hợp cho người nữ/nam, sinh năm Nhâm Tuất sử dụng. Về tháng bản mệnh, đá này màu đen, thuộc về hành thủy, ứng về tháng Tý và Hợi, tức tháng 10, 11.

Thuyết Bản Mệnh phương tây được định nghĩa theo tháng như sau: tháng một màu đỏ cam, tháng hai màu tím tươi, tháng ba màu xanh lam, tháng tư màu trắng trong, tháng năm màu lục đen, tháng sáu màu trắng đục, tháng bảy màu đỏ tươi, tháng tám màu xanh chuối, tháng chín màu xanh lá, tháng mười màu đen, tháng mười một màu vàng, tháng mười hai màu chàm. Thuyết Bản Mệnh phương tây được định nghĩa theo hoàng đạo như sau: Bạch Dương màu xanh đen, Kim Ngưu màu xanh dương đậm, Song Tử màu trắng trong, Cự Giải màu xanh lá mạ, Sư Tử màu đen, Xử Nữ màu cam, Thiên Bình màu lục nhạt, Thiên Yết màu lam, Nhân Mã màu vàng, Ma Kết màu đỏ tươi, Bảo Bình màu đỏ sậm, Song Ngư màu tím. Bournonite màu đen được xếp vào loại đá bản mệnh của tháng mười, mùa đông và xếp vào đá bản mệnh của cung Sư Tử, thuộc hệ lửa. Vì vậy, những ai sinh vào giữa 23 tháng 7 đến 22 tháng 8 hằng năm, hoặc vào tháng 8 thì được xem là có lợi khi đeo loại đá này.

Theo thuyết Quang Lý học thì đá Bournonite có màu đen. Ý nghĩa của màu sắc này được biểu hiện ở các nên văn hóa khác nhau. Ở Trung Quốc, màu đen có liên quan đến nước, một trong năm yếu tố cơ bản được cho là tạo ra vạn vật; là  mùa đông, mùa lạnh, phía bắc, và thường được tượng trưng bởi một con rùa đen. Nó cũng liên quan đến rối loạn, bao gồm rối loạn tích cực dẫn đến thay đổi và cuộc sống mới. Khi hoàng đế Tần Thủy Hoàng nắm quyền lực từ triều đại nhà Chu, ông đã đổi màu đế vương từ màu đỏ sang màu đen, nói rằng màu đen đã dập tắt màu đỏ. Chỉ khi triều đại Hán xuất hiện vào năm 206 trước công nguyên, màu đỏ được phục hồi như là màu hoàng đế. Trong cuộc sống những người thực sự thích màu đen không nhiều. Nhưng những người thích sử dụng màu đen lại nhiều vô kể. Bởi trong quan niệm hiện đại, màu đen mới là biểu tượng của giàu sang và quyền lực. Ở Nhật, màu đen có liên quan đến sự huyền bí, ban đêm, cái chưa biết, siêu nhiên, sự vô hình và cái chết. Kết hợp với màu trắng, nó có thể biểu tượng cho trực giác. Tại Indonesia, màu đen có liên quan đến chiều sâu, thế giới ngầm, quỷ dữ, thiên tai, và bàn tay trái. Tuy nhiên, khi kết hợp màu đen với màu trắng, nó tượng trưng cho sự hài hòa và cân bằng. Màu đen mang lại sự huyền bí nhưng sang trọng là màu đi liền với quyền lực. Trong cuộc sống màu đen luôn có một sức hấp dẫn, lôi cuốn và vô cùng bí ẩn. Nó có khả năng che lấp mọi cái xấu, mọi cái không tốt của con người. Màu đen còn là biểu tượng của cái ác, của những thế lực xấu xa, đen tối. Nếu coi cuộc sống này là một bộ phim thì màu đen là những nhân vật phản diện. Khi ngắm nhìn màu đen con người ta vừa có cảm giác run sợ, vừa có cảm giác bị lôi cuốn kích thích trí tò mò.

Thuyết Thelema cho rằng đá Bournonite thuộc Malkuth, Malchut hoặc Malchus (/mɑːlkuːθ /; Hebrew: ملكوت, מלכות [malχuːt], "vương quốc"), hoặc Shekhinah, là sephirot thứ mười trong Cây Sự Sống. Nó nằm ở đáy của cây, phía dưới Yesod. Sephirah này có như một biểu tượng cho Cô dâu, có liên quan đến Tipheret, tượng trưng cho Chú rể. Không giống như chín sephirot khác, nó là một thuộc tính của Thiên Chúa không trực tiếp xuất phát từ Đức Chúa Trời. Thay vào đó, nó phát sinh từ sự sáng tạo của Thiên Chúa - khi mà sự sáng tạo phản ánh và minh chứng cho sự vinh hiển của Thiên Chúa từ bên trong nó. Từ này có thể được dịch hoặc xác định là thông tin rõ ràng , hoàng gia / triều đại các vị vua, hoặc khiêm tốn. Malkuth có nghĩa là Vương triều. Nó liên quan đến lĩnh vực vật chất / trái đất và liên quan đến thế giới vật chất, các hành tinh và hệ mặt trời. Điều quan trọng nó là không được nghĩ đến như Sephirah "không thuộc thần thánh". Mặc dù Malkuth là sáng tạo "xa nhất" từ lực thần Thiên Chúa, nhưng nó vẫn còn trên Cây Sự Sống và do đó, nó có những phẩm chất tinh thần độc nhất của riêng nó. Người ta thường nói, Kether (Sephirah "cao nhất") trong Malkuth và Malkuth trong Kether. Là lĩnh vực tiếp nhận của tất cả các Sephiroth khác, Malkuth cho thấy hình thức hữu hình cho các emanations khác. Năng lượng Thần thánh đi xuống và tìm thấy biểu hiện của nó trong mặt này, và mục đích của chúng ta, con người, là mang năng lượng đó trở lại xung quanh mạch dẫn và quay lại Cây. Một số nhà huyền học cũng đã so sánh Malkuth với một màn lọc vũ trụ, vì nó nằm trên thế giới của Qliphoth, hay Cây Tử Vong. Qliphoth, là thế giới hỗn loạn, được xây dựng từ sự mất cân bằng của Sephirot ở gốc trong Cây Sự Sống. Vì lý do này Malkuth có liên quan đến bàn chân và hậu môn của cơ thể người, chân kết nối cơ thể với trái đất, và hậu môn là bộ lọc của cơ thể, qua đó chất thải được thải ra, giống như Malkuth thải ra năng lượng không cân bằng vào Qliphoth. Một cách khác để hiểu điều này là khi người ta đang ngồi, như trong trạng thái thiền định, đó là hậu môn làm cho tiếp xúc vật lý với Trái đất, trong khi khi người ta đang đứng hoặc đi bộ, đó là chân tiếp xúc với Trái Đất. Tên của Thiên Chúa liên hệ với Malkuth là Adonai Melekh và Adonai ha-Arets. Archangel của lĩnh vực này là Sandalphon. Ishim (Linh hồn của Lửa) là cấp bậc Thiên Sứ liên kết với Malkuth, và sự tương ứng hành tinh / chiêm tinh của Malkuth là Trái Đất. Qliphah của Malkuth được đại diện bởi cấp bậc ma quỷ Nehemoth, do Archdemon Naamah cai trị. Các biểu tượng liên quan đến lĩnh vực này là một cô dâu (một người phụ nữ trẻ trên một chiếc ngai vàng với tấm màn che trên mặt) và một bàn thờ hình khối đôi. Nơi Binah được gọi là Mẹ Cao Thượng, Malkuth được gọi là Mẹ Bề Dưới. Nó còn được gọi là Cô dâu của Microprosopos, nơi Macroprosopos là Kether.

Thuyết Chakra cho rằng loại đá này thuộc Chakra Muladhara (tiếng Phạn: मूलाधार, IAST: Mūlādhāra, Hồng Kông, tiếng Anh: "root support") hoặc chakra gốc là một trong bảy chakras chính theo hệ thống Hindu. Nó được tượng trưng bởi một hoa sen với bốn cánh hoa và màu đỏ. Nó được tượng trưng bởi một hoa sen màu đỏ, bốn cánh hoa với một hình vuông màu vàng ở giữa. Mỗi cánh hoa có một âm tiết tiếng Phạn वं vaṃ, शं śaṃ, षं ṣaṃ, and सं saṃ  được viết  bằng vàng, đại diện cho bốn vrittis hay ý thức: niềm vui lớn nhất, niềm vui tự nhiên, sự hân hoan trong việc kiểm soát sự đam mê, và hạnh phúc trong sựu tập trung. Nói cách khác, chúng có thể đại diện cho dharma (khát vọng tâm linh trong linh hồn), artha (khát vọng tâm linh), kama (khát vọng thể xác) và moksha (khát vọng giải phóng tinh thần). Tám mũi tên hướng ra  từ các cạnh và góc của hình vuông. Thần Indra gắn liền với Muladhara. Trong miêu tả, ông ta màu vàng, có bốn trang bị , và giữ một vajra hay búa thiên lôi và một hoa sen màu xanh trong tay ông ta. Ông ngồi trên con voi trắng Airavata, nó có bảy cái vòi biểu thị số bảy yếu tố cần thiết trong cuộc sống. Thỉnh thoảng, Ganesha cũng được liên kết với Muladhara. Trong những miêu tả này, ông ta có da màu cam, mặc dhoti hay trang phục truyeeng thống ấn độ màu vàng, và chiếc khăn quàng bằng vải lụa màu xanh phủ trên vai. Trong ba tay, ông giữ một laddu (kẹo hình cầu của ấn độ), một bông hoa sen, và một rìu nhỏ, và cái thứ tư là mọc lên trong mudra hay thủ ấn xua tan sự sợ hãi.Nguồn gốc thần chú là âm tiết लं laṃ. Trong bindu, những điểm đó tạo thành một phần của kí tự, là Brahma hay thần sáng tạo. Ông ấy có màu đỏ đậm, với bốn khuôn mặt và bốn cánh tay, giữ một cây gậy, một bình rượu thần, và một japa mala hay chuỗi hạt cầu nguyện, và thực hiện cử chỉ để xua tan nỗi sợ hãi. Thay vào đó, thay vì giữ một cây gậy và một bình rượu thần, ông ta có thể giữ hoa sen và thánh thư. Ông ta ngồi trên một con thiên nga. Shakti của ông là nữ thần Dakini được miêu tả cùng với anh ta. Cô ấy xinh đẹp, với ba mắt và bốn cánh tay. Dakini thường được miêu có làn da màu đỏ hoặc trắng, giữ một cây đinh ba, một cây gậy hình sọ người, một con thiên nga và một bình nước uống, và ngồi trên một con thiên nga. Đôi khi, thay vì một con thiên nga và bình nước uống, bà cầm thanh kiếm và lá chắn.Ở giữa ô vuông, dưới nguồn gốc âm tiết, là một tam giác ngược màu đỏ đậm. Shakti Kundalini được cho là ngủ ở đây, chờ đợi để được đánh thức và mang đến cho Brahman, đây là nơi nguồn gốc bắt đầu. Nó được đại diện bởi biểu tượng Lingam được bao bọc bởi ba con rắn có một nửa màu xám khói. Trong kundalini yoga (bài tập, tập trung vào thở) có các phương pháp yoga khác nhau được tổ chức để tác động năng lượng ở Muladhara: asanas hay tư thế đứng bằng vai (như Garudasana, Shashankasana và Siddhasana); nhìn chằm chằm đầu mũi, hoặc Nasikagra Drishti; riêng pranayamas; là quan trọng nhất trong thực hành Mula Bandha, liên quan đến sự co lại của đáy chậu, đánh thức kundalini, và rất quan trọng cho việc giữ lại  tinh dịch. Trong hệ thống Sufi của Lataif có hai Lataif "thấp hơn". Một là nafs, nằm ngay dưới rốn. Các nafs kết hợp tất cả các yếu tố "thấp hơn bản thân" của con người . Một loại khác tương tự  latif được gọi là qalab, hay nấm mốc, xuất hiện trong bảy hệ thống latif và tương ứng với cơ thể vật lý, nhưng đôi khi nó nằm ở đầu. Qalab thường được chia thành bốn phần.Trong Kabbalah, Sephiroth thấp nhất được biết đến như là Malkuth, và thực hiện vai trò vượt trội như là nền tảng của bản chất vật lý. Nó liên kết với cơ quan tình dục, tiếp xúc gần gũi với Yesod .Trong chiêm tinh học sao Thổ thường có quan hệ với các hành tinh có sự sống, giới hạn, "thế giới vật chất", và liên quan đến bản chất thổ của Muladhara, và nó được gọi là hành tinh cai trị của Muladhara bởi nhiều nhà chiêm tinh học hiện đại. Trong các tâm linh dựa trên nền tảng Trái Đất, Tám Hướng thường được sử dụng để biểu diễn bánh xe của năm. Tám Hướng chỉ dẫn cho bốn mùa (Hướng bắc - Mùa Đông, Hướng Nam - Mùa Hè, Hướng Đông - Mùa Xuân, Hướng Tây - Mùa Thu) và Đông Chí và Hạ Chí cũng như Xuân Phân và Thu Phân. Trung điểm giữa giữa bốn mùa trong năm là bốn hướng ít hơn. Mô hình Tám Hướng (Eight Direction) này mô tả hoàn hảo trên tám mũi tên của chakra gốc. Bốn cánh hoa của chakra cũng nằm trên bốn nguyên tố Thổ (Bắc), Khí (Đông), Hỏa (Nam) và Thủy (Tây). Chakra này, có liên quan chặt chẽ đến các thành phần của Trái Đất, cũng phản ánh các yếu tố Thổ.

Đá Bournonite có màu đen, theo thuyết Phật giáo Mật tông là bổn sắc của A Súc Bệ Như Lai (Akshobhya). Ngài là sự chuyển hóa của sân hận thành từ bi. Màu lam và đen đại diện cho phẫn nộ tướng ứng với tai. Đeo Bournonite sẽ được A Súc Bệ Như Lai Phật hộ trì, hỗ trợ về tai và sự điềm tĩnh. Vì đây cũng là màu của cõi người, đá Bournonite được coi là bùa hộ về thính dục, giúp thoát khỏi các nguy hiểm về thính dục thông qua vị phật phẫn nộ. Tử thư nhắc đến màu đen như sự mượn tạm hình tướng phẫn nộ để biểu thị sự từ bi, cũng là sự hiển lộ của sân hận cần hóa giải thông qua các biệt xảo. Tử Thư Tây Tạng viết: Đến lượt ở phương bắc là Vetali, màu đen, cầm một kim cương sử và một cái tách bằng sọ người, bà tượng trưng phẩm chất bất biến của pháp tánh kim cương sử là bất hoại và cái tách bằng sọ người là một biểu tượng khác nữa của phương tiện thiện xảo. Từ hướng tây thiên nữ Srgalamukha màu đen, đầu con cáo cầm lưỡi dao cạo bên tay phải và chùm ruột bên tay trái đang ăn chùm ruột và liếm máu. từ hướng tây thiên nữ Srgalamukha màu đen, đầu con cáo cầm lưỡi dao cạo bên tay phải và chùm ruột bên tay trái đang ăn chùm ruột và liếm máu. từ phía tây bắc thiên nữ Kakamukha màu đen, đầu quạ, cầm tách sọ người bên tay trái một thanh kiếm bên tay phải đang ăn tim và phổi. Con hãy nhận ra bất cứ cái gì xuất hiện đều là vở tuồng diễn kịch của tâm, đó là những phóng tưởng của tự con. cơn lốc xoáy rất lớn của nghiệp, một cơn lốc đáng sợ, không thể chịu đựng được, quay cuồng dữ dội, từ phía sau đẩy con tới. Con đừng sợ cơn lốc đó, đó chính là phóng tưởng mê lầm của con. Bóng tối đen dày đặc rất kinh hãi, không chịu nổi, sẽ đi đằng trước mặt con cùng với những tiếng kêu rùng rợn như tiếng thét „Đánh và Giết‟. con sẽ kinh nghiệm giống như mô tả trước, như là gió xoáy, bão tuyết, mưa đá, xung quanh tối đen và nhiều người săn đuổi con. Nếu con sắp sanh ra làm một quỷ đói, con sẽ thấy những thân cây cụt ngọn và những hình dáng màu đen chỉa đầu nhọn lên, những động và hang cạn và những đụn đất nhỏ màu đen. Nếu con sắp sanh ra làm một chúng sanh ở địa ngục, con sẽ nghe những chúng sanh có nghiệp ác hát những bài hát, hoặc con sẽ phải đi vào một cách bất lực, hoặc con sẽ cảm thấy rằng con đã đi vào một vùng đất tối tăm, với những căn nhà có màu đen màu đỏ, những cái hố đen và những con đường màu đen. Những người thường xuyên gặp hoàn cảnh gây sân hận, cần được thanh lọc, có thể dùng loại đá màu đen để giải trừ.

Theo thuyết Reki (Linh Khí) đá Bournonite trong hành Thủy và thuộc vào Kinh Túc Thiếu Âm Thận, Kinh Túc Thái Dương Bàng Quang. Kinh Túc Thiếu âm Thận liên quan các chứng ở hệ sinh dục, tiết niệu, ruột, họng, ngực. Ví dụ như huyệt Âm cốc (huyệt hợp thuộc thủy) có tác dụng liên quan đến đau sưng mặt trong đầu gối, tiểu rắt, tiểu buốt, băng lậu, thóat vị, liệt dương; huyệt Hoành cốt (huyệt hội của kinh thiếu âm với mạch xung) có tác dụng liên quan đến đau âm hộ, di tinh, liệt dương, bí tiểu tiện; huyệt Đại hách (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến đau âm hộ, khí hư, di tinh; huyệt Khí huyệt (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến kinh nguyệt không đều, tiêu chảy; huyệt Tứ mãn (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến băng huyết, kinh nguyệt không đều, sau khi đẻ đau bụng, tiêu chảy. Ví dụ như huyệt Trung chú (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến đau bụng dưới, kinh nguyệt không đều, táo bón; huyệt Hoang du (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến đau bụng, nôn mửa, đầy bụng, táo bón; huyệt Thương khúc (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến nôn mửa, đau bụng, táo bón, sau khi sinh đau bụng, vô sinh; huyệt Thạch quan (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến nôn mửa, đau bụng, táo bón, sau khi đẻ đau bụng, vô sinh; huyệt Âm đô (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến đau bụng, sôi bụng, đầy bụng, đau nóng cạnh sườn. Ví dụ như huyệt Thông cốc (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến tức ngực, buồn nôn, mửa, ăn không tiêu; huyệt U môn (huyệt hội của kinh thiếu âm ở chân với mạch xung) có tác dụng liên quan đến đau bụng, buồn nôn, mửa, tiêu chảy, đau ngực, bồn chồn; huyệt Bộ lang có tác dụng liên quan đến ho suyễn, đầy tức ngực, không muốn ăn; huyệt Thần phong có tác dụng liên quan đến ho suyễn, đầy tức ngực, không muốn ăn,đau vú; huyệt Linh khư có tác dụng liên quan đến ho suyễn, đầy tức ngực, không muốn ăn,đau vú; huyệt Thần tàng có tác dụng liên quan đến ho suyễn, đầy tức ngực, không muốn ăn,đau vú,nôn; huyệt Hoắc trung có tác dụng liên quan đến ho suyễn, đầy tức ngực sườn; huyệt Du phủ có tác dụng liên quan đến ho suyễn, đau ngực. Kinh Túc Thái Dương Bàng Quang liên quan đến bệnh ở mắt, mũi, đầu, gáy, thắt lưng, hậu môn, não, sôt, bệnh các tạng phủ (dùng các huyệt Du sau lưng). Ví dụ như huyệt Đại Trữ có tác dụng liên quan đến cứng cổ gáy, đau nhức vai, đau đầu, cảm phong hàn, ho, sốt không có mồ hôi, nhức xương; huyệt Phong Môn (Nhiệt phủ - Huyệt Hội của kinh Thái dương ở chân với mạch Đốc) có tác dụng liên quan đến đau phần trên lưng, đau cứng gáy, đau đầu, cảm mạo, ho, sốt, nóng vùng ngực, cứu có thể phòng bệnh cảm mạo; huyệt Phế Du (Huyệt Du của Phế) có tác dụng liên quan đến đau lưng, cứng gáy, vẹo cổ, lao phổi, ho, ho ra máu, hen suyễn, sốt âm, ra mồ hôi trộm; huyệt Quyết Âm Du (Huyệt Du của Tâm bào) có tác dụng liên quan đến Ho, đau tim, nôn mửa, tức ngực. Ví dụ như huyệt Tâm Du (Huyệt Du của Tâm) có tác dụng liên quan đến tim đập mạnh, hồi hộp, hoảng hốt, hay quên, trẻ em chậm nói, ho ra máu, ho lao, nôn, nuốt khó, động kinh; huyệt Đốc Du có tác dụng liên quan đến đau lưng trên, cứng gáy, vẹo cổ, vùng tim, nấc; huyệt Cách Du (Huyệt Hội của Huyết) có tác dụng liên quan đến đau thắt lưng, nấc, kém ăn, sốt không có mồ hôi,ra mồ hôi trộm, ra nhiều mồ hôi, huyết hư, huyết nhiệt, ho lao; huyệt Can Du (Huyệt Du của Can) có tác dụng liên quan đến đau lưng, đau cột sống, hoa mắt, sưng đau mắt, mắt có màng, chảy máu mũi, ho kèm đau tức ngực, ho do tích tụ, hoàng đản, cuồng. Ví dụ như huyệt Trung Lữ Du có tác dụng liên quan đến cột sống thắt lưng đau cứng, kiết lỵ, thoát vị ruột; huyệt Bạch Hoàn Du có tác dụng liên quan đến đau vùng thắt lưng, sưng háng, di tinh, kinh nguyệt không đều, khí hư, thóat vị ruột, lòi dom; huyệt Thượng Liêu có tác dụng liên quan đến đau vùng thắt lưng cùng, đau dây thần kinh hông, kinh nguyệt không đều, sa tử cung, khí hư, bí đại tiểu tiện; huyệt Thứ Liêu có tác dụng liên quan đến đau lưng lan xuống bộ phận sinh dục ngoài, đau dây thần kinh hông, chân tê yếu, khí hư, kinh nguyệt không đều, băng huyết, di tinh, liệt dương, thoát vị, tiêu chảy, tiểu không thông lợi; huyệt Trung Liêu (Huyệt Hội của Kinh Thái dương và Thiếu dương ở chân) có tác dụng liên quan đến đau vùng thắt lưng cùng, kinh nguyệt không đều, khí hư, bí tiểu, táo bón; huyệt Hạ Liêu có tác dụng liên quan đến đau vùng thắt lưng cùng đau bụng dưới, táo bón, bí tiểu. Ví dụ như huyệt Hội Dương có tác dụng liên quan đến khí hư, liệt dương, kiết lỵ, trĩ, đi ngoài ra máu, tiêu chảy; huyệt Thừa Phù có tác dụng liên quan đến đau vùng mông, đau dây thần kinh hông; huyệt Ân Môn có tác dụng liên quan đến đau nhức vùng thắt lưng, đau nhức đùi; huyệt Phù Khíc có tác dụng liên quan đến tê đau mông và đùi, đau giật ở kheo và đầu gối; huyệt Ủy Dương (Huyệt Hợp dưới của Tam tiêu. Biệt lạc của kinh Thái dương ở chân) có tác dụng liên quan đến chuột rút ở đùi và cẳng chân, tiểu rắt, tiểu đục.

Theo thuyết Tứ Trụ, đá ngọc thuộc mệnh Thủy rất hạp với mệnh Mộc sinh vào ngày xuân,được nguyệt lệnh mà phần lớn là thân mạnh,vì vừa qua mùa đông lạnh,có chút lạnh lẽo,mượn Hỏa sưởi ấm cơ thể tự do phát triển vươn xa,có Thủy nuôi dưỡng sẽ sinh trưởng nhanh. Mộc sinh vào cuối xuân,do thời tiết đã ấm,dương khí đã vượng thịnh,cần nhiều Thủy hơn để điều hòa nếu không sẽ vì thiếu Thủy mà thành khô héo. Tóm lại, Mộc mùa xuân tốt nhất nên có Thủy,Hỏa đến điều hòa mới phát triển tốt.Nếu lực của Thủy vừa phải,Mộc có thể duy trì cân bằng,sẽ được tài phú. Đá ngọc thuộc mệnh Thủy cũng rất hạp với mệnh Mộc xuân mùa hạ,không được nguyệt lệnh thì thuộc thân yếu,thời tiết khô nóng,hơn nửa sinh trưởng nhanh,phải có nhiều Thủy mới có thể duy trì thịnh vượng. Đá ngọc thuộc mệnh Thủy cũng rất hạp với mệnh Thổ sinh mùa hạ. Mùa hạ, bởi vì Hỏa khí oi nóng, Thổ khô nên cần có Thủy điều hậu để giảm bớt khí Hỏa nóng, kỵ nhất lại gặp Hỏa thịnh vượng, Thổ sẽ bị đốt cháy, không có sức sống. Mộc nhiều mà thịnh vượng sẽ sinh trợ Hỏa, cần có Thủy khắc Hỏa thì không tạo thành nguy hại. Kim nhiều mà thịnh vượng, Kim có thể sinh trợ Thủy, có thể được cả vợ và của cải.

Thuyết Hoa Giáp cho rằng Bournonite thuộc về Thủy (đen) phối Thổ (cân), tức Thủy Cục. Do đó, Bournonite giúp khắc chế các bản mệnh Kim – Mộc như Giáp Thân, Ất Dậu, Canh Dần, Tân Mão, vì vậy, những bản mệnh trên có lợi khi đeo loại ngọc này. Bournonite cũng phù trợ cho các bản mệnh thuộc Mộc (Thủy sinh Mộc), gồm có mệnh thuộc Thủy Mộc và thuần Mộc: Giáp Tý, Ất Hợi, Nhâm Dần, Quý Mão, Giáp Dần, Ất Mão, các bản mệnh này có lợi khi tiếp xúc với loại ngọc này.

Dựa trên thuyết Orthotherabi và công thức cấu tạo của đá Bournonite (PbCuSbS3) gồm: Nguyên tố Copper (Cu) số hiệu nguyên tử là 29, Đồng có tỉ trọng trong cơ thể chúng ta là 0.001 và có khối lượng trung bình 0.000072kg đạt tỷ lệ nguyên tố là 0.0000104% so với những nguyên tố khác. Nguyên tố Sulfur (S) có nguyên tử khối là 16, tỉ trọng cơ thể là 0.25, khối lượng trung bình 0.14kg, tỷ lệ nguyên tố là 0.038% trong không khí. Tác động tích cực cho sức khỏe do lưu huỳnh là thành phần chủ yếu của cơ bắp của sinh vật. Lưu huỳnh cũng cấu thành nên nhiều chất hóc môn trong cơ thể như Cysteine, Methionine, Biotin, Thiamine.Tác dụng lên cơ bắp, hỗ trợ khả năng vận động, cử động. Được cho là có tác dụng hỗ trợ điều trị thương tích ở cơ và phục hồi cơ.

Dựa trên công thức hóa học của đá Bournonite, theo thuyết Hài Hòa Bộ Tám loại đá này mang yếu tố của mặt trăng với nguyên tố chủ đạo là nguyên tố Nước. Vì vậy tác động lên hệ thống tiêu hóa, dạ dày, vú, buồng trứng và kinh nguyệt, tuyến tụy. Có tác dụng hỗ trợ trị liệu cho các bệnh liên quan đến ăn uống, sinh lý nữ như các chứng khó tiêu, chán ăn, hoặc liên quan sự tiêu hóa thực phẩm, các chứng bệnh về tuyến sữa và vú, các chứng về phụ khoa. Nó còn giúp tăng cường tình cảm và cảm xúc, đặc biệt là sự huyền linh, vô thức, cảm giác cá nhân, thiên tính nữ, trong trắng, ngây thơ... nhấn mạnh yếu tố cảm xúc. Về mặt tinh thần, loại đá này được cho là trấn giữ các mối quan hệ của nhà chiêm tinh thứ 7: tình yêu và tình cảm vợ chồng (nhà Uxor). Dành hỗ trợ cho những người có mối quan hệ đã nêu không được như ý để cải thiện tình hình của mối quan hệ. Hàn gắng các rạng vỡ của mối quan hệ. Thuyết của Dante Alighieri, cho rằng yếu tố mặt trăng bảo trợ về toán và suy luận nói chung (Dante Alighieri). Dành cho những người làm trong lĩnh vực liên quan đến tính toán như các ngành toán, vật lý, kỹ sư, cơ giới, thủ quỹ, thủ kho, buôn bán, kế toán...

Thuyết Bát Quái Kinh Dịch dựa vào hình thái tinh hệ của tinh thể gồm tám loại, được phân định thành tám quái thuộc nội quái trong kinh dịch. Cụ thể theo Thông Thiên Học: Lập Phương (cubic - isometric) ứng Càn , Tứ Phương (tetragonal) ứng Chấn, Tam Phương (rhombohedral)  ứng Ly, Lục Phương (hexagonal - trigonal) ứng Đoài, Tam Tà (triclinic) ứng Cấn, Đơn Tà (monoclinic) ứng Khảm, Chánh Giao (orthorhombic) ứng Tốn, Phi Tinh (noncrystallinic) ứng Khôn. Ts Hoàng Thế Ngữ (sách đã dẫn) tương ứng khác: Lập Phương ứng Càn, Tam Tà ứng Đoài, Chánh Giao ứng Chấn, Đơn Tà ứng Cấn, Tam Phương-Tứ Phương-Lục Phương ứng Khôn, Phi Tinh-Ẩn Tinh ứng Ly Tốn Khảm. Ở đây chỉ trình bày thuyết của Thông Thiên Học. Dựa vào màu sắc của tinh thể gồm tám màu, ứng với tám quái thuộc ngoại quái trong kinh dịch. Có ba thuyết chính, đều nêu ra ở đây. Cụ thể thuyết thứ nhất được trình bày trong I-ching: Binary Numbers, Astrology, And Chakras, dựa trên thứ tự sinh khởi bát quái: Càn ứng trắng, Đoài ứng tím, Ly ứng lam, Chấn ứng lục, Tốn ứng vàng, Khảm ứng cam, Cấn ứng đỏ, Khôn ứng đen. Thuyết thứ hai do D.H. Van den Berghe đề xuất dựa trên ngũ hành ứng bát quái cho rằng: Càn ứng dương, Khảm ứng đen, Cấn ứng tím, Chấn ứng lục, Tốn ứng cam, Ly ứng đỏ, Đoài ứng lam, Khôn ứng vàng. Thuyết thứ ba do Adam Apolo đề xuất dựa trên nghĩa của quái: Càn ứng trắng, Khôn ứng đen, Ly ứng đỏ, Khảm ứng lam, Cấn ứng lục, Đoài ứng cam, Tốn ứng vàng, Chấn ứng tím. Ở đây chỉ trình bày dựa trên thuyết thứ nhất. Từ nội quái và ngoại quái tương ứng với hình dạng và màu sắc của tinh thể, từ đó tính ra được quái trong 64 quái kinh dịch. Mỗi quái kinh dịch lại ứng một bộ phận cơ thể theo y lý trong kinh dịch, phân thành 64 phần cơ thể. Đá Bournonite có màu đen tương ứng quẻ ngoại quái Khảm, có tinh hệ Chánh giao tương ứng quẻ nội quái Tốn, ghép lại chính là quẻ quái số 48: quẻ Thủy Phong Tỉnh. Quái 48 ứng với vị trí mắt trên cơ thể. Vì vậy, loại đá này được cho là có lợi cho các bệnh liên quan đến mắt như dị ứng mắt, tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị,…), thoái hóa điểm vàng, đau mắt đỏ, tăng nhãn áp, viêm màng bồ đào, giác mạc hình nón,…. Quẻ Thủy Phong Tỉnh có nghĩa Khảm là nước, mà tượng của Tôn là cây, nghĩa của Tốn thì là vào. Cái tượng đồ gỗ vào dưới nước mà lên khỏi nước, ấy là tượng múc nước giếng. Đức của giếng là trời đất vậy, mà nó lấy sự chẳng đổi làm đức riêng. Thể dưới vốn là Kiền, thể trên vốn là Khôn, hào Đầu hào Năm cứng mềm đôi nhau mà thành quẻ Tỉnh. Khôn là làng, đổi Khôn ra Khảm là đổi làng. Nước Khảm là giếng, hào Năm lấy chất cứng ở ngôi giữa mà không thay đổi, thế là không đổi giếng. Làng ở nơi chốn của nó mà họp được, có thể dời đi tới giếng; giếng ở nơi chốn của nó mà có thường, không thể dời đi tới làng. Múc nó không hết cho nên không mất, người đeo đá này sẽ được các lợi ích như vậy.

Nơi tìm ra đá: Bournonite có thể được tìm thấy ở Mỹ, Úc, Bolivia, Canada, Brazil,...

Lời cảm ơn: bài viết có sự đóng góp tài liệu và công sức của nhiều đồng nghiệp: tiến sĩ Jean-Jacques Rousselle (Pháp), nhà sưu tập Nguyễn Trọng Cơ (tp.HCM), nhà sưu tập Trương Quốc Tùng (Hà Nội), nhà sưu tập Phan Tuấn (Biên Hòa), dược sĩ Phạm Hoàng Giang (Cần Thơ), nhà sưu tập Lạc Quân Hy (Cần Thơ).